Wat is Autisme?
Autisme is een verzamelnaam voor gedragskenmerken die duiden op een kwetsbaarheid op het gebied van sociale interactie, communicatie, flexibiliteit in denken en handelen en het filteren en integreren van informatie. Voor een diagnose autisme is een onderzoek nodig van een psychiater of een gz-psycholoog waarbij de diagnose wordt gesteld op basis van gedragskenmerken. Er wordt in de DSM-5 (handboek voor psychische stoornissen) gesproken over één autisme-diagnose en dat is de autismespectrumstoornis (ASS), omdat er voor de andere subtypen van autisme geen voldoende wetenschappelijke onderbouwing is.
Kenmerken van autisme
- Mensen met autisme zijn goed in analyseren.
- Sociale intuïtie is anders ontwikkeld waardoor mensen met autisme op sociaal gebied veel problemen ondervinden. Ze kunnen moeilijk contact maken of maken helemaal geen contact met anderen. Hebben meestal voorkeur voor een op een-contact.
- Informatie in de hersenen wordt op een andere manier verwerkt dan bij mensen zonder autisme.
- Mensen met autisme hebben moeite hebben met onverwachte veranderingen.
- Ze kunnen een beperkte, vastgehechte interesse hebben voor een of enkele voorwerpen of activiteiten en kunnen hiermee heel intensief bezig zijn.
- Ze hebben moeite met het uiten of begrijpen van indirecte, non-verbale taal. Alle informatie die niet expliciet is krijgen ze niet mee.
- Ze kunnen erg perfectionistisch en nauwkeurig zijn en hebben een uitstekende detailwaarneming.
- Ongevoelig of overgevoelig zijn voor zintuiglijke prikkels.
- Ze kunnen moeite hebben met het bewaren van overzicht.
- Ze willen altijd duidelijkheid.
Diagnose autisme
Deze bovenvermelde kenmerken kunnen bij alle mensen in verschillende mate voorkomen, maar de diagnose autisme wordt pas vastgesteld, wanneer deze kenmerken zorgen voor grote problemen op levensgebieden zoals werk, school, vrije tijd en sociale relaties.
Vroege signalen die mogelijk kunnen wijzen op autisme bij kinderen
Signalen van autisme bij kinderen van 1 tot 2 jaar:
- Ouder probeert met een lach contact te zoeken bij het kind, maar die laat geen reactie zien.
- Het kind is minder geneigd om te gaan lachen wanneer mensen in de omgeving een lach geven.
- Het kind is minder gericht op de anderen in de omgeving.
- Het kind reageert niet wanneer het wordt toegesproken met zijn naam.
- Het kind brabbelt niet tijdens spel en maakt of helemaal geen geluiden of heel weinig.
Signalen van autisme bij kinderen van 2 tot 4 jaar:
- Het kind gebruikt geen 2- woordzinnen om te communiceren. Dit hoeft niet meteen een signaal van autisme te zijn, maar kan ook wijzen op taalontwikkelingsproblemen.
- Het kind laat duidelijk verlies van taal of sociale vaardigheden zien. Het kind kan ophouden met het maken van oogcontact terwijl het kind het eerst wel deed.
Signalen van autisme bij kinderen van 4 tot 6 jaar:
- Het kind heeft moeite met het maken van oogcontact.
- Het kind kan geen vriendschappen aangaan met zijn eigen leeftijdgenoten.
- Het kind kan communicatie weinig ondersteunen met gebaren en heeft geen begrip voor spreekwoorden en gezegdes.
- Het kind houdt zich vast aan rituelen en regels en kan moeilijk omgaan met veranderingen.
Hoe ga je om met autisme kind?
Autisme is een kwetsbaarheid en sterkte profiel wat voor iedereen anders is. Hierbij is het belangrijk dat je begrijpt hoe dat profiel bij jezelf in elkaar zit en welke situaties voor jou moeilijk is en welke situaties je echt moet vermijden. Hoe kan je met die moeilijke situaties anders omgaan zodat je er minder last van hebt? Mensen met autisme kunnen bij overgangsperioden vastlopen als ze niet tijdig de juiste begeleiding krijgen. Ouders en hulpverleners kunnen van groot belang zijn bij kinderen, jeugdigen en volwassenen met autisme. Hulpverleners kunnen ook getraind worden om hun cliënten beter te kennen zodat ze signalen vroegtijdig kunnen opmerken. Hieronder een aantal tips over hoe je kunt omgaan met autisme bij je kind?
- Een kind met autisme is zoals ieder ander mens uniek en heeft zoals ieder ander ook zijn sterke en zwakke kanten. Belangrijk hierbij is dat ouders deze leren kennen, zodat ze weten welke situaties lastig zijn voor hun kind en welke talenten ze meer aandacht kunnen geven. Ouders kunnen hiervoor ook een oudertraining volgen.
- Kinderen met autisme hebben behoefte aan structuur en duidelijkheid. Teveel verandering en onduidelijkheid zal zorgen voor onrust en onoverzichtelijkheid. Wees ook duidelijk bij het praten en zeg dus precies wat je bedoelt in duidelijke korte zinnen.
- Je kunt samen met je kind zoeken naar de begeleiding en dagbesteding of vrijetijdsbesteding die het beste past bij je kind.
- Kinderen met autisme kunnen oogcontact vermijden. Dwing ze dus niet om jou of om een ander aan te kijken.
- Het kan zijn dat je kind herhalende handelingen uitvoert waardoor ze meer overzicht en rust krijgen. Het kan zijn dat je het niet begrijpt, maar probeer het niet te doorbreken, want dat kan zorgen voor stress en boosheid.
Vragen over autisme?
Heb je nog vragen over autisme en ben je benieuwd naar onze aanpak? Neem dan contact met ons op.