Is mijn kind hoogbegaafd?
Twee tot drie procent van de bevolking in Nederland is hoogbegaafd. 68% van de bevolking heeft een normaal IQ, dus tussen de 85 en 115. Minder dan drie procent van de bevolking scoort lager dan 70 en is dus zwakbegaafd. Bij een te hoge IQ, is het vinden van passend onderwijs moeilijker, waarbij we problemen kunnen ondervinden. Bij een vermoeden van hoogbegaafdheid van uw kind, kan een intelligentieonderzoek gedaan worden. Hoe kunnen we hoogbegaafde kinderen herkennen voordat wie die onderzoek laten doen?
Wat is hoogbegaafdheid?
Kinderen die hoogbegaafd zijn hebben een IQ van 130 of hoger, maar het gaat ook om de bijzondere manier van denken en doen. Hoogbegaafde kinderen laten op jonge leeftijd al verschil zien met leeftijdgenootjes waarbij ze ontwikkelingsvoorsprong hebben en opvallende vermogens of vaardigheden vertonen. De intelligentie komt beter op gang als deze kinderen emotioneel en cognitief worden gestimuleerd. Het onderwijs moet voldoende uitdagende opdrachten hebben, zodat deze kinderen zich niet vervelen en hun motivatie verliezen. Bij vermoeden van hoogbegaafdheid kan een intelligentieonderzoek uitwijzen of die vermoeden juist is.
Hoe herken ik een hoogbegaafd kind?
Onderstaande kenmerken kunnen een vermoeden zijn voor hoogbegaafdheid;
- Groot analytisch inzicht en probleemoplossend vermogen waarbij vooral voorliefde voor puzzels en rekenkundige sommetjes.
- Complex denken waarbij ze conflicten kunnen krijgen met andere kinderen die de ingewikkelde dingen niet begrijpen. Aandacht voor feiten en details.
- Erg sensitief zijn waardoor ook kwetsbaarder.
- Opgaan in eigen gedachten of dagdromen, waarbij het kind niet aanwezig meer is.
- Perfectionistisch, ordelijk en concreet.
- Een verbale begaafdheid en een goed geheugen waarbij ze veel kunnen onthouden en doorzettingsvermogen.
- Goed kunnen omgaan met oudere kinderen.
- Grote behoefte aan autonomie.
- Vertonen van uitzonderlijk gedrag op het gebied van creatief denken, visuele of uitvoerende kunsten, intellectueel vermogen en academische aanleg.
Hoogbegaafdheid en Autisme
Symptomen van een stoornis in het autismespectrum (ASS) bij hoogbegaafde kinderen zijn moeilijk te herkennen, omdat de kenmerken van hoogbegaafdheid en ASS veel overeenkomsten vertonen. Om een eenzijdige handelingsplanning te voorkomen, waarbij problemen eerder toenemen dan afnemen, moeten professionals en ouders beide verschijnselen beter leren kennen.
Hoogbegaafdheid een risicofactor?
Er is geen wetenschappelijk bewijs dat hoogbegaafdheid een risicofactor vormt voor leer- en sociaal-emotionele problemen. Alleen moet er op speciale manier afstemming plaatsvinden in de opvoeding en het onderwijs. Hierbij moet gelet worden op een grote diversiteit aan individuele verschijningsvormen. De sociale omgeving dus de school, de vrienden en het gezin hebben een grote invloed op de ontwikkeling van een hoogbegaafd kind.
Tuba Gulbahce
Orthopedagoog